mirror of
https://github.com/mrrpnya/lipu-sona.git
synced 2025-02-13 16:44:39 +00:00
90 lines
4.1 KiB
Markdown
90 lines
4.1 KiB
Markdown
% nasin Juni pi ilo kon
|
|
% /dev/urandom
|
|
% 2021-06-03
|
|
|
|
> %info%
|
|
>
|
|
> mi pali e lipu ni tawa [lipu tenpo](https://liputenpo.org). sina ken lukin e
|
|
> ona lon "lipu tenpo nanpa pan". lipu kon ni li jo e ante sin pi lipu mi.
|
|
>
|
|
|
|
tenpo pini mute la, jan Ken Tansan (Ken Thompson) en jan Teni Wisi (Dennis
|
|
Ritchie) en jan ante mute li pali e ilo kon lawa Juni (*Unix*) tawa ilo sona.
|
|
ona li pali e ilo sin tan ni: ilo kon lawa ante li suli, li jo e ijo ike, li
|
|
pali ike lon ilo sona pi wawa lili. ona li wile e ni: jan li ken pali e ilo kon
|
|
sin tawa ona kepeken pali lili.
|
|
|
|
tawa ni la, ona li pali e ilo kon lili mute. ilo wan li ken pali e pali wan
|
|
lili. taso, jan li ken pana pona e pali ilo tawa ilo ante. jan anu sona awen anu
|
|
ilo ante li pana e sitelen tawa ilo kon. ilo kon li pali, li pana e sitelen sin.
|
|
|
|
sona pi ijo lon la, ilo wan pi ilo kon lili mute li ilo kon pi nimi "`sort`", li
|
|
ante e sitelen lon nasin ni: linja sitelen ale li ante nasin tan nasin sitelen
|
|
toki ( a -> e -> i -> j -> ... ). ilo kon pi nimi "`nl`" li pana e nanpa tawa
|
|
linja sitelen ale. ilo kon pi nimi "`wc`" li toki e ni: sitelen li jo e mute
|
|
sitelen seme, e mute nimi seme, e mute linja seme? ilo ante li ken lukin, li ken
|
|
ante e sitelen lon nasin ante mute.
|
|
|
|
ilo lili ni li pona tan ni: ilo li lili la, mute pakala ona li lili. jan li ken
|
|
pali e ona lon tenpo lili. jan li ken linja e ilo lili mute.
|
|
|
|
jan Taka Mikilo (Doug McIlroy) li jan pali suli pi ilo kon Juni. ona li toki e
|
|
ni:
|
|
|
|
* ilo sina li wile pali e ijo wan, li wile pali pona. sina wile
|
|
pali e pali sin la, o pali e ilo kon sin, o suli ala e ilo ante.
|
|
|
|
* ilo li pana e sitelen la, o sona e ni: ken la, ilo ante li kama jo e sitelen
|
|
ni. o pana ala e ijo ike. o sitelen e ijo kepeken nasin pona.
|
|
|
|
* o pali e ilo kepeken nasin ni: tenpo kama lili la, jan li ken lukin e pali
|
|
ona. ijo lili pi ilo ni li ike la, o weka e ona, o pali sin e ona.
|
|
|
|
* sina ken lili e pali jan la, o pali e ilo. o toki insa ala e ni: pali ni li
|
|
pini la, ilo ni li pona ala pona lon tenpo kama mute? ni li lili. o pali e
|
|
ilo.
|
|
|
|
nasin Juni en nasin pi toki pona li sama lili. toki pona li jo e nimi pi mute
|
|
lili. toki ante la, jan li ken toki e ijo kepeken nimi suli wan. toki pona la,
|
|
toki sama li kepeken e nimi lili mute.
|
|
|
|
tenpo ni la, ilo kon lawa mute li kama tan ilo Juni, li pali lon nasin sama. ilo
|
|
Peli (*Berkeley Software Distribution, BSD*) li kama tan ilo Juni. ilo kon lawa
|
|
Makinto (*Mac OS*) pi tenpo ni li jo e insa lawa wan, e ilo lili mute pi ilo
|
|
Peli. ilo Nu (*GNU*) en ilo Linu (*Linux*) li kama ala tan ilo Juni. taso, ona
|
|
li jo e ilo kon lili mute pi pali sama, pi nasin sama.
|
|
|
|
# sona sin
|
|
|
|
> %info%
|
|
> sona ni li lon "lipu tenpo" ala. mi pali e ona tawa lipu ni.
|
|
>
|
|
|
|
mi pali e kulupu pi lipu kon mute. mi wile e ni: ilo sona li pali e lipu sin.
|
|
lipu sin ni li jo e nimi nasin pi lipu ante ale. nimi nasin ni li kepeken e
|
|
nasin nanpa ni: lipu pi tenpo pini lili li lon sewi. lipu pi tenpo pini suli li
|
|
lon anpa. mi ken pali e ni kepeken lipu lili pi ilo Juni.
|
|
|
|
> %info%
|
|
> lipu mi ale li jo e linja sitelen tu wan ni: ona li open kepeken
|
|
> sitelen "%". linja nanpa wan li toki e nimi lipu. linja nanpa tu li toki e ni:
|
|
> jan seme li pali e lipu ni? linja nanpa tu wan li toki e ni: lipu ni li tan
|
|
> tenpo seme?
|
|
>
|
|
> lipu ante ale li jo e sitelen toki pi lipu pini. ilo kon "`markdown`" li lukin
|
|
> e lipu ni, li pali e lipu sin pi nasin HTML. mi ken pana e lipu sin tawa lipu
|
|
> kon mi.
|
|
>
|
|
> mi wile pali e lipu sin tan sona pi lipu ale ni.
|
|
|
|
ilo kon "`grep`" li lukin e lipu, li toki e ni: sitelen seme li open kepeken
|
|
sitelen "%"? ilo kon "`sed`" li lukin e ona, li toki e ni: linja sitelen nanpa
|
|
tu wan ona li toki e seme? ilo kon "`cut`" li weka e sona jaki tan linja sitelen
|
|
ni. ilo kon "`date`" li lukin e ona, li toki e ni: ona li toki e tenpo pali
|
|
seme? ilo ni li pali e nanpa tan tenpo ona. ilo sin mi li awen e nimi pi lipu
|
|
kon, e tenpo pali ona lon lipu kon ante.
|
|
|
|
ilo kon "`sort`" li ante e nasin pi linja sitelen ale lon lipu kon sin. ona li
|
|
lukin e nanpa, li tawa e linja sitelen pi nanpa suli tawa sewi. ilo sin mi li
|
|
lukin e sitelen ni, li pali e lipu pini. mi ken pana e lipu pini ni tawa kulupu
|
|
pi lipu kon mi.
|