% toki pona: strona 13 - edycja ze specjalnym słownikiem 
% /dev/urandom
% 2021-10-13

<style>
.zoomin {
	text-align: center;
}
.zoomin img {
	width: 320px;
	image-rendering:crisp-edges;
	image-rendering: pixelated;
};
</style>

> %zoomin%
> !["nimi sin li kama!"](/nimi_sin_li_kama.gif)

W dniu 19 lipca 2021 roku, Sonja Lang wydała dodatkową oficjalną książkę o toki
ponie, "[Słownik Toki Pony](https://www.amazon.com/dp/0978292367)" (także znany
jako "ku" lub "lipu ku"). Książka zawiera tłumaczenia z angielskiego na toki
ponę i vice versa dla bardzo wielu słów, zebranych z plebiscytu przeprowadzonego
w społeczności toki pony w 2020-2021. Oficjalnie wprowadza 61 dodatkowych słów
do języka, w całości licząc 181 "nimi ku". Podczas gdy większość z nich jest
rzadko używana przez społeczność, jest 17 dodatkowych słów "nimi ku suli", które
zostały uznane za wystarczająco częste i ważne, aby podać je oddzielnie.  Ta
strona ma na celu opisanie tych słów.

| słowo           | znaczenie                                                    |
| --------------- | ------------------------------------------------------------ |
| namako          | przyprawa, dodatkowy                                         |
| kin             | też, także                                                   |
| oko             | oko                                                          |
| kipisi          | ciąć, dzielić                                                |
| leko            | kwadrat, blok, (schody)                                      |
| monsuta         | strach, potwór, straszny                                     |
| misikeke        | lekarstwo, lek na coś                                        |
| tonsi           | niebinarny, nie konformujący do ról płci, (transpłciowy)     |
| jasima          | lustro, odbijać, odwrotnie, na przeciwko                     |
| soko            | grzyb                                                        |
| meso            | przeciętny, średni, środek                                   |
| epiku           | epicki, super                                                |
| kokosila        | mówić w języku innym od toki pony w grupie toki ponistów     |
| lanpan          | brać, wziąć, ukraść, dostać                                  |
| n               | em..., hmm...                                                |
| kijetesantakalu | szop pracz albo inne zwierzę łasicokształtne                 |
| ku              | słownik toki pony, wchodzenie w interakcję ze słownikiem toki pony |

Słowa "namako", "kin" oraz "oko" zostały podane jako synonimy dla (kolejno)
"sin", "a" oraz "lukin" w *lipu pu*. Jednakże w społeczności języka, słowa te
nabrały nieco innego znaczenia:

* "sin" zazwyczaj znaczy "nowy", "namako" zwykle znaczy "dodatkowy".

* "kin" jest używane na końcu zdań jako "też" albo "także." "a" nie ma tak
  specyficznych zasad użytku.

* "oko" znaczy konkretnie "oko", podczas gdy "lukin" także znaczy "wzrok" oraz
  "patrzeć".

Słowa "kipisi", "leko", "monsuta" oraz "misikeke" zostały wprowadzone
jeszcze przed wydaniem *lipu pu* i są wciąż używane w społeczności.
Niektóre z tych słów zostały stworzone przez samą Sonję Lang, jak np.
"kijetesantakalu" i "misikeke" (pierwsze jako słowo-żart, które społeczność
co jak co jednak bardzo dobrze przyjęła).

Reszta to nowo dodane słowa. Konkretnie, słowo "ku" zostało
stworzone przez Sonję Lang jako odpowiednik "pu" aby opisać
interakcję z słownikiem toki pony.

> %info%
> Możesz wybrać czy wolisz używać, czy unikać tych słów. Osobiście wolę
> tylko używać słownictwa z *lipu pu* i tylko korzystać z dodatkowych słów
> gdy sytuacja tego wymaga. Pomocnym jest jednak nauczyć się najczęstszych
> dodatkowych słów i znać ich definicję (Zobacz też: [dodatkową stronę 1](pl/x1)).

## Ćwiczenia

Teraz spróbuj domyśleć się co znaczą te zdania.

* kijetesantakalu li soweli epiku.
* kulupu tonsi li pilin monsuta ala.
* jan pi pona sijelo li pana e misikeke tawa mi.
* sina wile suli e sona sina la o ku.
* sitelen tawa ni li meso.

Oraz spróbuj przetłumaczyć następujące zdania na toki ponę. (Strona z odpowiedziami 
zawiera zarówno odpowiedzi z *nimi ku* jak i z *nimi pu*.)

* Boję się ognia.
* Czemu nie mówisz w toki ponie?
* Noś okulary, żeby nie uszkodzić sobie oczu.
* Podaj mi cukier. ("słodką białą przyprawę").
* Jak chcesz, żebym pocięła tą pizzę? ("koło chlebne")?

[Odpowiedzi](pl/answers#p13)

> %page-nav%
> [Poprzednia strona](pl/12)
> [Strona początkowa](pl)