> lipu ni li kepeken e nimi "soto", e nimi "teje". ona li nimi pi pu ala. [lipu
> ni](nimi_pi_pu_ala.html) li toki e ni: nimi ni li toki e seme?
>
## musi Lisi Masan
musi Masan li musi supa. <!-- mahjong is a board game. -->
jan 4 li utala kepeken musi ni tawa ni: ona li wile kama jo e mute pi nanpa pona ni: ona li suli #1. <!-- the goal is to gain most points. -->
tawa ni la, jan musi li wile pali e "luka" pona kepeken ijo musi. <!-- for this, they aim to collect a good hand with the pieces. -->
musi "Lisi Masan" (Riichi Mahjong) li ante pi musi Masan tan ma Nijon. <!-- Riichi Mahjong is the Japanese version of the game. -->
## ijo musi
![sitelen pi ijo musi pi musi Masan](mahjong_pieces.gif)
musi Lisi Masan la, ijo musi ante 34 li lon. ante wan la, ijo musi 4 sama li lon. ni la, ijo musi 136 li lon. <!-- there are 34 types of tiles, 4 of each tile, so 136 tiles. -->
sinpin pi ijo musi li jo e sitelen. monsi pi ijo musi li jo ala e sitelen. nasin musi la, ona li sama lipu pi musi supa. <!-- on one side they have an image, on the other they don't. they're similar to playing cards in that way. -->
poka en anpa en sewi pi ijo musi li jo ala e sitelen. poka ona li suli. sewi en anpa ona li lili.
jan ale li kama jan musi pi nasin wan. nasin ni li sama nasin pi ijo pi kon tawa. musi mute la, jan musi li pali e ni:
* jan musi wan li kama jo e ijo wan pi kon tawa ale, li tawa e ona lon supa musi lon nasin ni: sinpin ona li lon anpa.
* jan musi wan li tawa nasa e ona lon supa musi tawa ni: jan ala li sona e ni: ijo musi seme li seme?
* jan musi ale wan li kama jo e ijo musi wan, li kama jan musi pi nasin sama nasin pi ijo musi.
* jan musi ale li tawa monsi e ijo musi ona tawa poki pi ijo musi ale.
jan musi li kama tawa supa musi lon nasin ni:
* supa musi li wile jo e poka 4.
* jan musi pi nasin Ton (nimi lili: "jan musi Ton" anu "**jan Ton**") li ken wile e ni: ona li lon poka seme?
* jan musi pi nasin Nan (nimi lili: "jan musi Nan" anu "**jan Nan**") li tawa poka pi musi supa ni: ona li lon nasin teje tawa jan musi pi nasin Ton.
* jan musi pi nasin Sa (nimi lili: "jan musi Sa" anu "**jan Sa**") li tawa poka pi musi supa ni: ona li lon nasin teje tawa jan musi pi nasin Nan.
* jan musi pi nasin Pe (nimi lili: "jan musi Pe" anu "**jan Pe**") li tawa poka pi musi supa ni: ona li lon nasin teje tawa jan musi pi nasin Sa.
ale li pona, jan musi li lon ma sama ni:
```
jan musi Sa
+-----------------+
| |
| |
| |
jan | supa | jan
musi | | musi
Pe | musi | Nan
| |
| |
| |
+-----------------+
jan musi Ton
```
![ijo ni li toki e ni: tenpo seme li lon? tenpo open la, jan musi seme li jan musi pi nasin Ton](mahjong_indicator.gif)
jan musi Ton li tawa e **ilo sona pi tenpo musi** lon poki ona lon nasin ni: poki pi sitelen "Ton" (東) li lon sewi. ona li toki e ni: kulupu pi tenpo musi pi nasin Ton li lon, jan ni li jan musi pi nasin Ton lon tenpo open.
jan ale musi li ante nasin e ijo musi ale tawa ni: sinpin ona li lon anpa. ona li tawa nasa e ona ale lon supa musi. ni li tawa ni: jan ale li wile ala sona e ni: ijo musi seme li lon seme? <!-- players first put all the tiles face-down and shuffle them. -->
ni li pini la, jan musi ale wan li wile pali e ni: o pali e "palisa" 2 pi ijo musi 17. ijo musi ale li wile awen lon nasin ni: sinpin ona li lon anpa. (poka pi ijo musi wan li wile "pilin" e poka ante pi ijo musi ante.) o tawa e "palisa" wan tawa sewi pi "palisa" ante. jan ale li pini e ni la, **sinpin** li lon. <!-- then each player must build two lines of 17 tiles each and put one on top of another. after this is done, the "wall" is built. -->
```
.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.
|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|
|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|_|
```
(sitelen pi poka wan pi sinpin musi)
sinpin pini li wile lukin sama sitelen selo pi palisa 4 (nimi pi pu ala: "leko").
jan musi Ton li tawa wawa e **ilo pi nanpa nasa pi poka 6** tu. poka sewi ona li pana e nanpa. ona li toki e ni: sinpin li open lon poka seme?
| nanpa | poka sinpin |
|:--------:|:-------------------:|
| 2,6,10 | poka pi nasin Nan |
| 3,7,11 | poka pi nasin Sa |
| 4,8,12 | poka pi nasin Pe |
| 5,9 | poka pi nasin Ton |
jan musi Ton li tawa wawa e ilo pi nanpa nasa tu lon tenpo sin. poka sewi ona li pana e nanpa. ona li toki e ni: sinpin li pakala lon ma seme? o nanpa tan nasin teje pi jan musi ni tawa nasin soto ona.