2022-07-06 18:19:23 +03:00
|
|
|
% Tokipono paĝo 2 - adjektivoj
|
|
|
|
|
% /dev/urandom
|
|
|
|
|
% julio 2022
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
La vortlisto de ĉi tiu paĝo:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| vorto | signifo |
|
|
|
|
|
|---------|----------------------------------|
|
|
|
|
|
| ala | ne, neniu, nul |
|
|
|
|
|
| ale/ali | ĉiuj, ĉio, universo |
|
|
|
|
|
| utala | batali, batalo, defii |
|
|
|
|
|
| wawa | forta, potenca |
|
|
|
|
|
| suwi | dolĉa, ĉarma, aminda |
|
|
|
|
|
| jan | persono, homo, iu, la homaro |
|
|
|
|
|
| mama | patr(in)o, praulo, kreinto |
|
|
|
|
|
| meli | virino, ina, ineca, edzino |
|
|
|
|
|
| mije | viro, vira, vireca, edzo |
|
|
|
|
|
| moku | manĝaĵo, manĝi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Por pli detale priskribi subjektojn kaj adjektivojn, oni povas aldoni pliajn vortojn.
|
|
|
|
|
En Tokipono, adjektivo, kiu modifas substantivon, ĉiam staras malantaŭ ĝi.
|
|
|
|
|
Ĉi tio estas malsimila al Esperanto, kiam adjektivoj plej ofte staras antaŭ substantivoj.
|
|
|
|
|
Ekzemple:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
> jan wawa -- homo forta (fortulo)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Multaj substantivoj, kiujn vi jam vidis, povas roli ankaŭ kiel adjektivoj.
|
|
|
|
|
Ekzemple, la pronomoj "mi", "sina" kaj "ona" iĝas posedaj pronomoj se ili rolas
|
|
|
|
|
kiel adjektivoj, simile al Esperanto.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
> mama mi -- patro/patrino mia (mia patro aŭ mia patrino)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
> soweli sina -- besto via (via besto)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
> moku ona -- manĝaĵo de li/ŝi/ili
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Krome, adjektivoj povas roli kiel substantivoj:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
> wawa sina -- forto via (via forto)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
> suli ona -- grandeco/grandiozeco de li/ŝi/ĝi/ili
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
> %info%
|
|
|
|
|
> Rimarkindas la esprimo "jan pona". Laŭvorte ĝi signifas "bona homo" aŭ
|
|
|
|
|
> "bonulo", sed ankaŭ la signifo "amiko" estas vaste (kaj oficiale) akceptita.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Oni povas aldoni plurajn adjektivojn samtempe:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
> soweli lili suwi -- ĉarma besteto ("besto malgranda ĉarma")
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Jen iom pli da ekzemplaj frazoj por montri tion:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
> mama mi li pona. - Miaj gepatroj estas bonaj.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
> kili suwi li moku pona. - Dolĉaj fruktoj estas bonaj manĝaĵoj.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
> jan utala li wawa. - La soldato ("batalisto") estas forta.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
> jan lili mi li suwi. - Miaj infanoj ("homoj malgrandaj miaj", "miaj etuloj") estas ĉarmaj.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
> soweli lili li wawa ala. - Malgrandaj bestoj ne estas fortaj.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
> %averto%
|
|
|
|
|
> Rimarkindas, ke oni forigas la partikulon "li" nur kiam la subjekto estas
|
|
|
|
|
> la vorto "mi" aŭ "sina". Se la subjekto havas rilatan adjektivon, oni
|
|
|
|
|
> ja uzas "li".
|
|
|
|
|
>
|
|
|
|
|
> sina pona. - Vi estas bona.
|
|
|
|
|
>
|
|
|
|
|
> sina ale li pona. - Vi ĉiuj estas bonaj.
|
|
|
|
|
>
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
> %info%
|
|
|
|
|
> Aldone al "mije" kaj "meli", iuj homoj uzas ankaŭ la vorton "tonsi" por aludi
|
|
|
|
|
> al neduumuloj kaj aliaj homoj, kiuj ne tute kongruas al la kategorioj "viro"
|
|
|
|
|
> aŭ "virino. Vidu la [aldonan paĝon 1](eo_x1.html) por pli da informoj.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
## Ekzercoj
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Penu nun kompreni ĉi tiujn frazojn.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
* meli mi li pona.
|
|
|
|
|
* mije sina li suli.
|
|
|
|
|
* mama mije mi li wawa.
|
|
|
|
|
* soweli ale li pona.
|
|
|
|
|
* kili li moku suli.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Kaj penu traduki ĉi tiujn frazojn en Tokiponon.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
* Mia edzino estas aminda.
|
|
|
|
|
* Ĉiuj soldatoj estas malbonaj.
|
|
|
|
|
* Miaj amikoj estas viaj amikoj.
|
|
|
|
|
* Via filo estas forta.
|
|
|
|
|
* La eta frukto estas dolĉa.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
[Respondoj](eo_answers.html#p2)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
[Antaŭa paĝo](eo_1.html) [Ĉefpaĝo](eo_index.html) [Sekva paĝo](eo_3.html)
|
